De afronding
Vandaag beginnen we aan de terugreis naar Bangkok. We verlaten onze prachtige thuisbasis in Kanchanaburi, het Royal River Kwai Resort. Een heerlijke plek. We ronden de reis af, maar maken nog wel een paar mooie stops. We hebben de vertrektijd een uurtje vervroegd om wat meer tijd te hebben bij de tempel van Nakom Pathom. Dat is naar mijn mening de mooiste chedi van Thailand. We gaan er uit met een klapper. Maar eerst uitchecken, rekeningen betalen en in de bus.
De eerste stop is Tha Muang, dit is de plek waar vader van Barabara, grootvader van Jonna, David en Thomas enige tijd heeft verbleven. We kunnen met de grote bus niet op de plek van het kamp komen, dus ik overleg met Poom en we maken snel even een break out met de minivan. De familie komt geëmotioneerd terug, mooi dat we dit soort maatwerk kunnen leveren. We gaan snel door en stoppen bij het station van Ban Pong. De mannen van Java werden in Batavia op een schip gezet naar Singapore (Changi) en moesten van daar met de trein verder, door het been van Maleisië omhoog. Een reis van vier dagen, opeengepakt met 25 man in een goederenwagon, eindigde hier in Ban Pong. Volgens veel krijgsgevangenen was de treinreis een beproeving. Velen al met dysenterie onder de leden, geen ruimte om te slapen, weinig water en eten, snikhete dagen en koude machten. De mannen kwamen hier geradbraakt, uitgeput en ziek aan. Elke dag een trein met 600 nieuwe mannen. Het schijnt hier meer op een open riool dan op een station geleken te hebben. Als ik in gedachten de beschrijving van dokter Cannoo ophaal, over wat hij hier zag en aantrof, ben ik toch weer onder de indruk. Niet van dat naoorlogse stationsgebouwtje, maar van de plek. Volgende stop is Nong Pladuk. Het beginpunt van de spoorlijn. Er staat ook een gedenksteen die aan de start van de bouw op 16 september 1942 herinnert. Ze zijn een jetser van nieuw betonnen station aan het bouwen zie ik. Ik hoop dat ze iets van de oude sfeer overlaten en vooral die honderd jaar oude boom laten staan.
Laatste stop voor Bangkok is Nakom Pathom. Een prachtige tempel, een prachtige chedi. 120 meter hoog, betegeld met karakteristieke okerkleurige tegels en meer dan 200 jaar oud. Het is één van de 6 Koninklijke tempels. De andere 5 staan in Bangkok, dit is dus de enige er buiten. Het krijgsgevangenkamp lag hier ingeklemd tussen het station en de tempel. Nakom Pathom heeft vooral bekendheid van het grote ziekenhuiskamp dat hier gestaan heeft. Nu allemaal winkels en huizen dus daar is weinig meer van te zien. Wim heeft nog een foto van de chedi van vlak na de oorlog toen zijn vader hier in het kamp verbleef. We hebben onderweg veel tijd verloren. Eerst voor Ban Pong al door een manifestatie van suikerrietboeren (Thai style). Eenmaal in Nakom Pathon omdat de universiteit vandaag diploma-uitreiking had. We hebben dus maar een half uur om de chedi te bezoeken, jammer.
We laten dan nu echt definitief de spoorlijn achter ons en haasten ons naar Bangkok. Een aantal reizigers heeft een fietstocht in Bangkok geboekt en ik wil wel graag op de door mij afgesproken tijd in het hotel zijn. Ik sla de ingeplande koffiebreak over en laat Poom in plaats daarvan wat eten aanslepen in de bus. Er is water, fris, chips, koekjes en zoete rijst. Het gaat voorspoedig, al komen we eenmaal in de stad wel weer wat vast te staan. Om 5 voor 4, iets te vroeg zelfs, draaien we het terrein van het hotel op in Sukhunvit soi 20.
Bij het hotel nemen we natuurlijk allemaal afscheid van onze Poom, FOX neemt het vanaf hier weer over. Poom is de volijke noot tijdens de reis en voor ons een onmisbare rechterhand, want ze regelt alles wat gevraagd wordt. Ik denk dat alle reizigers haar in hun hart hebben gesloten. De reizigers waaien uit, sommigen gaan dus fietsen, anderen winkelen of lekker even aan het zwembad. Ik voel mij thuis in Bangkok en loop langs de Sukhumvit naar mijn kleermakertje nabij soi 10 voor een paar overhemden. Al een tijdje niet geweest, maar de ontvangst is weer aller hartelijkst. Morgen vertrekt de groep naar Amsterdam. De agent van Fox wil het zekere voor het onzekere nemen met het verkeer en laat de groep morgenochtend al om 8 uur opdraven. Sodejuters zou Edu zeggen, dat lijkt me marge genoeg. Ik ga de reizigers missen, ik ga de reis missen. Maar toch vooral ook de nabijheid van mijn goede, goede vriend Edu. De reizigers zullen wel gedacht hebben, ze lopen mekaar alleen maar vliegen af te vangen, maar dat is genegenheid. Het was super om weer 10 dagen so close met je op te trekken makker. Ik heb er van genoten. Tot morgen.