Dag 1: Wang Pho, la grande dame van de Birma Spoorlijn

De reizigers waren gisteravond vroeg op stok. Na een lange reis met een gedeeltelijk nachtje overgeslagen lagen de meesten er rond 9 of 10 uur al wel in. Bij het ontbijt hoorde ik vooral om me heen dat iedereen goed was bijgetankt. Toch begon de dag al vroeg, om 8 uur verzamelen in een van de zaaltjes hier in het resort. 

Ik beloof de reizigers altijd dat zij naar Nederland terugkeren als een echte kennishouder van de Birma Siam Spoorlijn. En die kennisopbouw begint vandaag met een voordracht van TBRC, Terry, Andrew en Rod, over de geschiedenis van de spoorlijn. Daarna gaan we in drie groepen uiteen om op aparte tafels meer informatie te krijgen over de persoonlijke verhalen van krijgsgevangenen. Waar hebben ze gezeten, hoe zag hun reis er uit? De pelgrimsreizigers konden voorafgaand aan de reis aangeven voor welke krijgsgevangene zij de reis maken, zodat ons SHBSS-spoorzoekteam en TBRC tijd hadden om de de archieven in te duiken. 

Rod vertelt dat de Japanners dondersgoed wisten wat ze aan het doen waren. Het was een ingenieus uitgedokterd plan om een spoorweg in een paar jaar aan te leggen die Maleisie met Birma zou verbinden. Het plan om in het regenseizoen voor te bereiden en in het droge seizoen te bouwen, valt in duigen als het Japanse leger het zwaar krijgt aan het front in Birma. Vanuit het hoofdkwartier komt de oekaze om het spoor binnen een jaar af te hebben en het ingenieuze plan verandert in een tragedie. Als in de natte tijd doorgewerkt moet worden en de inzet van krijgsgevangen wordt verhoogd (de speedo periode) vertienvoudigt het aantal doden. We leren over 415 kilometer spoor en 688 bruggen en over de bijna 100.000 Aziatische arbeiders die naast de krijgsgevangenen hier naamloos het leven lieten.  

Aan de aparte tafels leren we over de “forces” en de “groups”, de java parties en omnummerlijsten. Voor elke reiziger is een apart dossier samengesteld. Ik zie veel reizigers aantekeningen maken en aandachtig luisteren. 

Dan gaan we op pad, Andrew begeleidt ons vandaag. We rijden door het gebied van Groep 2 met als eindpunt het Wang Pho viaduct. Als je het mij vraagt het mooiste monument langs van de spoorbaan en nog steeds in gebruik bovendien. La grande dame van de Birma spoorlijn. 350 meter lang kronkelt een statig houten viaduct langs de rivier,  dicht tegen de rotswand aangeplakt. Maar voor het zover is stoppen we bij een aantal kampen en stations zoals Ban Khao en station Takalien. Grootvader Jan de Vries van mijn Daphne op het werk zat in groep 2 en kwam hier in janauri 1943 aan uit Singapore. De kans is heel groot dat hij aan dit indrukwekkende viaduct heeft gewerkt. De mannen van Groep 2 die hier heelhuids uitkwamen, worden daarna ingezet bij Takanun, een heel stuk naar de Birmese grens toe. We komen daar later op deze reis langs. 

Bij het viaduct hebben de reizigers 3 keuzes, over de bielsen naar de overkant, onderlangs het fundament naar de overkant of met de bus omrijden voor hen die minder ter been zijn. En aan de andere kant wacht een natuurlijke grot met een prachtige Buddha. De Tam Krasae cave. Op sommige stukken is het viaduct 25 meter hoog dus je moet geen hoogtevrees hebben. Stapje voor stapje schuifelt een groot deel van de groep bovenlangs en her en der wordt wat moed ingesproken als het te eng wordt. 

Voor de reisleiding is het daarna altijd een uitdaging de groep zonder al te veel vertraging langs het marktje te loodsen dat tussen de grot en het parkeerterrein ligt. Terug in de bus is het terug naar het resort voor een vrije middag. Sommigen duiken direct het zwembad in. Voor de familie Rutten en Bannink heb ik een gecombineerde maatwerk excursie geregeld naar Tha Muang en 5 kilometer ten zuiden daarvan het Emma-kamp. Daar werden na de oorlog vrouwen en kinderen opgevangen om hen te herenigen met de Nederlandse krijgsgevangenen. 

Ikzelf ga met broer en beide neven naar het ereveld om alvast een groet te brengen aan onze (over) grootvader op het ereveld. Uiteraard wordt mister Wut opgetrommeld en een kwartiertje later staan we daar dan, voor het graf van Jan. Een lang gekoesterde wens in vervulling. 

Morgen bezoeken we met de groep het ereveld weer en ook het TBRC, the bridge over the river kwai en Chungkai. Eén leerzame dag achter de rug, maar ook nog vele voor de boeg. Tot morgen. 

Voeg een reactie toe

Your email address will not be published.

Recent:

In memoriam Hendrik Hansen

Aandacht voor Dodenspoorwegen in de Defensiekrant

We gaan weer op Pelgrimsreis!

Blijf op de hoogte

Vul onderstaand veld in en ontvang onze nieuwsbrief!


Facebook berichten